Cukrzyca Typu I – co to takiego?
Jest chorobą autoimmunologiczną, znaną jest również jako cukrzyca insulinozależna, w której własny organizm atakuje i niszczy komórki beta trzustki produkujące insulinę. Insulina jest hormonem, który pozwala glukozie (cukrowi) z jedzenia przenikać z krwi do komórek i tkanek, gdzie jest wykorzystywana jako źródło energii. Bez odpowiedniej ilości insuliny poziom glukozy we krwi podwyższa się, prowadząc następnie do różnych problemów zdrowotnych.
Spis tematów
- Mechanizm choroby
- Objawy, diagnostyka, wartości glikemii wskazujące na cukrzycę
- Przyczyny
- Leczenie
- Codzienne życie
Mechanizm choroby
W cukrzycy typu I, układ odpornościowy atakuje i niszczy komórki beta trzustki. Brak insuliny uniemożliwia przenikanie glukozy do komórek, co prowadzi do hiperglikemii (wysokiego poziomu cukru we krwi).
Naturalny przebieg cukrzycy I typu można opisać w czterech stadiach klinicznych:
- 1 – (faza przedkliniczna) to dodatni wynik autoprzeciwciał, co predysponuje osobę do autoimmunologicznego zniszczenia komórek beta trzustki
- 2 – (faza jawna) czyli niedobór insuliny i dysfunkcja metaboliczna
- 3 – (okres remisji lub okres miesiąca miodowego) która jest definiowana jako początek cukrzycy typu I
- 4 – (faza przewlekła) to okres po diagnozie, czyli czas trwania i leczenia choroby
Objawy, diagnostyka, wartości glikemii wskazujące na cukrzycę
Objawy obejmują: wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu, zmęczenie, nagłą utratę wagi pomimo zwiększonego apetytu; po kilku dniach zupełny brak apetytu, oraz problemy ze wzrokiem. Występują też: zapach acetonu z ust przy kwasicy, nasilone odwodnienie – sucha skóra i śluzówki, zapalenie skóry okolicy sromu, a u chłopców pod napletkiem, u małych dzieci zapalenie pieluszkowe.
Choroba jest najczęściej diagnozowana w dzieciństwie lub młodości do 35 r. ż., ale może wystąpić w każdym wieku.
Diagnostyka
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne PTD rekomenduje wykonywanie testu u pacjentów z podejrzeniem cukrzycy lub w stanie przed cukrzycowym.
Zalecany jest test tolerancji glukozy (OGTT) polegający na obciążeniu pacjenta 75 g glukozy i 2 – krotnym pobraniu krwi w celu oznaczenia poziomu glikemii.
Pobiera się krew zaraz po podaniu roztworu glukozy – 75 g glukozy rozpuszczonej w 300 ml wody oraz po 120 minutach (2h) od obciążenia glukozą.
Wartości glikemii wskazujące na cukrzycę:
Przyczyny cukrzycy I typu
Dokładna przyczyna jest nieznana, ale uważa się, że czynniki genetyczne i środowiskowe (np. infekcje wirusowe) mogą odgrywać rolę w rozwoju choroby.
Leczenie
Cukrzyca typu I wymaga codziennego podawania insuliny, ponieważ organizm nie jest w stanie jej produkować.
Konieczne jest również monitorowanie poziomu glukozy we krwi oraz zdrowa dieta dostosowana do ustalonych przez lekarza ilości jednostek insuliny rozłożonych na posiłki (należy też ustalić ilość WW na posiłek, pomoże w tym dietetyk) i regularna aktywność fizyczna.
Codzienne życie
Osoby z cukrzycą typu I muszą regularnie monitorować poziom cukru we krwi i dostosowywać dawki insuliny w zależności od diety, aktywności fizycznej i innych czynników.
Nowoczesne technologie, takie jak pompy insulinowe i ciągłe monitorowanie glukozy (CGM), mogą znacząco poprawić jakość życia i kontrolę nad chorobą.
👌 W kolejnej części z serii wpisów o cukrzycy: praktyczne porady żywieniowe oraz przykładowy jadłospis z WW i WBT
Bibliografia
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10824181